woensdag 21 december 2011

Communicatie met dreumesen

"Kind (2 jaar) ligt in bed en wil maar niet gaan slapen. Ze roept heel hard een ander kindje dat in bed ligt. Ik zeg streng tegen het kind dat ze stil moet zijn. Dan zegt het kind zacht: 'Peta... Peta boos.'

Bij communicatie met dreumesen komt alweer meer kijken dan bij communicatie met baby's. Dreumesen kunnen meer en praten meer wat een groot verschil maakt voor de communicatie. Er zijn heel veel dingen om op te letten en heel veel manieren om het minder goed, maar vooral ook goed te doen. Als je een paar belangrijke tips in je achterhoofd houdt en je dreumes met liefde benadert, zal het prima gaan!
Als leeftijdsgrens houd ik voor een dreumes 18 tot 30 maanden aan (1,5 tot 2,5 jaar).

Kindhoogte
De meeste dreumesen kunnen staan en vaak ook al lopen. Dit is een groot verschil met baby's, die dit nog niet kunnen. Bij een baby is het belangrijk om hem aan te kijken als je tegen hem praat en bij een dreumes is dit des te meer het geval.
Ten eerste halen dreumesen heel veel informatie uit je gezichtsuitdrukking. Te meer, omdat ze de inhoud van wat je zegt niet altijd volledig begrijpen. De toon en je gezichtsuitdrukking zijn dan belangrijke informatiebronnen. Door op kindhoogte (dat wil zeggen ooghoogte) met je dreumes te praten, kan hij jouw gezichtsuitdrukking het beste lezen.
Daarnaast kan het heel bedreigend overkomen als je vanaf grote hoogte naar beneden kijkend met je dreumes praat. Stel je zelf maar eens voor dat er iemand die drie keer zo groot is als jij met je praat, zonder dat deze persoon even door zijn knieën gaat. Naast dat het voor beide partijen heel vermoeiend is om zo met elkaar te praten, ontstaat er gelijk een gevoel van ongelijkheid waardoor je niet als gelijkwaardige gesprekspartners met elkaar kunt praten.

Duidelijke, korte zinnen
Een dreumes is nog volop bezig met zijn taalontwikkeling. Hij zit in een stadium waarin hij nog lang niet alle woorden begrijpt. In de communicatie met je dreumes is het erg belangrijk dat je hier rekening mee houdt. Gebruik duidelijke taal en korte zinnen. Wil je je dreumes bijvoorbeeld afleren om zijn brood op de grond te gooien? Dan is een korte en duidelijke: 'Naam, nee!' voldoende.
Het uitleggen van waarom dat dan niet mag, is uiteraard ook belangrijk. Maar, in de dreumesfase houdt een kind zich eerst vooral bezig met de basale regels. Pas in een later stadium komen de waarom-vragen en wordt het belangrijk om veel uitleg te geven.
Echter, mocht je een kind apart willen zetten, omdat hij iets herhaaldelijk blijft doen wat niet mag, dan is het ALTIJD belangrijk om uit te leggen waarom je dit doet! Bij een dreumes gebruik je dan woorden die hij begrijpt. In een volgende blog zal ik verder ingaan op juiste manieren van corrigeren en afleren.
Andere voorbeelden van duidelijke, korte zinnen, zijn: 'We gaan eten', 'Kom je aan tafel?', 'Je gaat slapen',' Ik ga werken', 'Is dat leuk?'
Tot slot is het belangrijk om bij veel dingen die je tegen je dreumes zegt, zijn naam erbij te noemen: 'Naam, je gaat slapen.' Dit leert een kind dat zijn naam bij hem hoort, maar het geeft ook veel duidelijkheid. De communicatie wordt duidelijk naar hem gericht.

Intonatie en stemgebruik
Zoals hierboven al beschreven, begrijpt een dreumes nog niet alles van wat je zegt. Hij gebruikt daarom ook veel andere middelen om jou toch zo goed mogelijk te begrijpen. Hij let op je houding, je gezichtsuitdrukking, maar vooral ook op je stemgebruik.
De manier waarop je iets zegt, is voor een dreumes minstens zo belangrijk als wat je zegt. Ben je boos op je dreumes? Laat je stem dan ook boos klinken. Ben je blij of enthousiast? Laat je stem dan vrolijk en blij klinken. Je zult merken dat het weinig effect heeft als je met een hele lieve en hoge stem je dreumes boos toespreekt. Ook al straalt de inhoud van de boodschap wel duidelijk ontevredenheid uit, als je stem dat niet doet, zal je dreumes er weinig van begrijpen.
Daarnaast zul je merken dat je dreumes ook erg geneigd is om je na te doen. Wil je dat hij iets stiller en rustiger doet? Roep dan niet hard en boos dat hij op moet houden, maar praat zacht en rustig tegen hem en stel op die manier voor dat hij bijvoorbeeld kan gaan kleuren aan tafel.
Verder wordt het bij een dreumes belangrijk dat je op een gewone en volwassen manier met hem gaat praten. Bij een baby zul je automatisch je stem verheffen, wat prima is, omdat hij je zo beter hoort. Bij een dreumes is het van belang dit langzaam te gaan afleren. Een dreumes wordt steeds meer een gelijkwaardige gesprekspartner en wil serieus genomen worden. Daarnaast wil jij ook door je dreumes serieus genomen worden als je wat zegt. Door op een gewone manier te praten (zoals je dat ook met de volwassenen in je omgeving doet), merkt de dreumes dat hij serieus genomen wordt. Hij zal jou dan ook serieus nemen.

Tijd nemen en herhalen
Een erg belangrijk onderdeel van de communicatie met dreumesen is geduld! Bij een dreumes wordt je geduld waarschijnlijk het meeste op de proef gesteld. Iedereen kent de 'Ik ben 2, dus ik zeg nee'-fase wel. Nee zeggen en nee bedoelen zijn echter twee verschillende dingen. Je dreumes heeft geleerd dat hij een eigen wil heeft. Door 'nee' te zeggen, kan hij simpelweg laten wat er van hem gevraagd wordt. Een leuk kat-en-muis spel kan zo ontstaan. Grappig toch?
Af en toe mag dit ook zeker wel. Wij leren onze kinderen zelfstandig te worden en een mening te vormen, laten we dat dan vooral niet afstraffen als dat gebeurt! Echter, soms gaat het duidelijk alleen om het spelletje en zul je iets moeten verzinnen om dit te omzeilen. Snelle tip: afleiding! Wil hij zijn jas niet aan? Leidt hem even af, neem de tijd, maak er geen drama van en probeer het onopvallend opnieuw.
Terug naar de communicatie. Soms bedoelt een dreumes met 'nee' ook echt 'nee'. Wil hij zijn jas echt niet aan? Dan kan dat ook goed komen doordat het veel te snel gaat. Jij hebt misschien gisteren al bedacht dat je vandaag om 11.00 boodschappen gaat doet, maar voor je dreumes is dit helemaal nieuw. Hij was lekker aan het spelen en heeft helemaal geen zin om daarmee te stoppen, zijn jas aan te trekken en naar buiten te gaan.
Ga je met je dreumes naar de supermarkt? Vertel hem ruim van te voren dat je dit van plan bent. Ruim van te voren betekent voor een dreumes 15 minuten van te voren. Herhaal de boodschap nog een aantal keer voordat het zover is. Houdt aan: om de 5 minuten. Vertel hierbij duidelijk en kort wat er gaat gebeuren: 'We gaan zo/straks boodschappen doen. Dan doen we je jas aan. En gaan we naar buiten.' Een dreumes heeft vaak nog een slecht besef van tijd. De woorden 'zo' of 'straks' zeggen hem weinig. Echter, je hoeft niet alle woorden te mijden die je dreumes niet kent. Hij zal uit deze boodschap wel de belangrijkste woorden halen: 'boodschappen', 'jas' en 'buiten'. Als het dan zo ver is, herhaal je nogmaals de boodschap, laat je de jas zien en vraag je netjes: 'Mag ik je jas aandoen?'

Benoemen
Het benoemen is al aan bod gekomen in de vorige blog over communicatie met baby's. Ook bij dreumesen blijft het belangrijk om veel van wat je doet, van wat zij zien en horen en van wat ze voelen te benoemen. Ze zijn, net als baby's, nog volop bezig met het begrijpen van de wereld om hen heen. Jij helpt ze een heel stuk door veel te benoemen. Benoem wat jij met ze doet: 'Ik zet je nu aan tafel', 'We gaan eten' 'Ik ga je uitkleden' Benoem wat zij zien en zelf nog niet kunnen benoemen: 'Kijk, dit is je bord', 'Die baby is aan het huilen, hij is verdrietig' 'Kijk, het regent' En benoem hun gevoel: 'Heb je pijn?', 'Je moet huilen', 'Ben je verdrietig?', 'Jij bent vrolijk!'
Je zult zien dat dreumesen nog veel meer dan baby's leren om op non-verbale manieren met jou te communiceren. Ze zullen veel aanwijzen, ze zullen jou het boekje geven wat ze graag willen lezen, ze zullen simpelweg je hand pakken en je meenemen. Stimuleer dit en ga hierin mee. Het is heel fijn voor een kind als hij begrepen wordt. Door ondertussen te benoemen wat jij waarneemt ('Wil je een boekje lezen?') stimuleer je ook hun taalontwikkeling!

Weten wat je dreumes niet weet
Voor de communicatie met je dreumes is het tot slot belangrijk dat je ook heel goed weet wat je dreumes nog niet weet en begrijpt. Hieronder een paar voorbeelden:
Veel dreumesen snappen vragen die beginnen met 'waarom' nog niet. Ze zullen deze vraag, als ze hem verder wel snappen, interpreteren als 'waar'. Als je vraagt: 'Waarom heb je dat gedaan?' zullen ze, als ze antwoord geven, wijzen/vertellen waar ze iets hebben gedaan. Een alternatief kan zijn te vragen: 'Wat is er gebeurd?'
Ook zinnen en vragen met het woordje 'of' erin zijn erg lastig voor een dreumes. Een dreumes begint net te leren om te kiezen en hem simpelweg vragen 'wil je dit of dat?' is nog veel te lastig. Hij zal dan vrijwel automatisch kiezen voor dat wat jij als laatste noemt, zegt alleen 'ja' of 'nee' of hij geeft geen antwoord. Wil je je dreumes toch laten kiezen? Hartstikke goed, maar houd het simpel! Geef de keuze uit twee dingen en laat het zien. Laat de jam en hagelslag een voor een zien en vraag: 'Wil je jam of hagelslag?' Zet beide producten een stukje uit elkaar voor je dreumes op tafel en laat hem aanwijzen. Als aanwijzen nog niet lukt, kun je kijken waar je dreumes naar blijft kijken. Als hij heeft gekozen, laat je het gekozen product duidelijk zien en zeg je: 'Je hebt gekozen voor jam. Ik doe nu jam op je brood.'
Tot slot hebben dreumesen nog een erg slecht besef van tijd. Een tijdsbestek van een paar minuten tot een kwartier is nog te overzien, maar zeggen dat je dreumes over een uur naar bed moet, heeft weinig zin. Veel ouders hoor ik op de crèche tegen hun dreumes zeggen: 'Mama komt straks weer terug.' Vooral een geruststelling voor jezelf, want je dreumes heeft geen idee wat je met 'straks' bedoelt. Ook 'vanmiddag' is erg vaag en bovendien ver weg. Je dreumes zal vanzelf leren dat je hem elke keer gewoon weer komt halen.

Voor alles geldt: raak vooral niet gefrustreerd, besef goed wat je dreumes wel en niet kan, probeer je in te leven in zijn hoofdje en wereldje en bedenk je dan wat jij anders kan doen.
Tot slot: ook jij zult met vallen en opstaan gaan leren hoe jouw dreumes in elkaar steekt. Niet alles hoeft en kan gelijk perfect gaan!

Wil je dat ik een keer bij jou thuis kom om je hierbij te coachen? Dat kan! Kijk op www.parentingcompany.nl!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten