Communicatie met baby's

Kind (10 maanden) zit een beetje in zijn ogen te wrijven. Ik vraag: 'Ben je moe?'
Kind gaapt en schudt hard 'nee' met zijn hoofdje.

Het eerste deel van het drieluik communicatie, zal gaan over de communicatie met baby's. Ik zal hierbij vooral ingaan op de invloed die wij hebben op de taalontwikkeling en op welke manier wij dagelijks bezig zijn met het bewust én onbewust communiceren met ons kind.
Tot wanneer je baby een baby is, is bij elk kind anders. Hier houdt ik de grens aan van 18 maanden.

De foetus
Vanaf een week of 20 in je zwangerschap kan je foetus jou en de omgeving horen. Verloskundigen raden zelfs aan om vanaf dat moment op te passen met harde geluiden, zoals bij concerten, omdat de foetus daarvan kan schrikken. Hier begint dus al een stukje communicatie. Vanaf het moment dat de foetus jou hoort en wellicht jouw stem zelfs gaat herkennen. Van veel zwangere vrouwen hoor je dat hun foetus reageert op verschillende soorten muziek, stemmen en andere geluiden. Het is dus zo'n gek idee nog niet om af en toe eens tegen je zwangere buik te praten!

De eerste paar maanden
Zodra je baby geboren is, gaan wij bewust en onbewust met hem communiceren. We lachen naar hem, aaien hem, geven hem een kusje. En je baby communiceert ook met jou. In het begin voornamelijk door te huilen. De drie belangrijkste dingen die je baby in het begin aan je wil vertellen, zijn: 'ik heb honger', 'ik ben moe', 'ik heb een vieze luier'. Vanaf het moment dat je baby met jou communiceert, is hij aan het leren. De manier waarop jij reageert op je baby is daarbij enorm belangrijk. Geef je hem te eten als hij honger heeft? Krijgt hij een schone luier als hij heeft gepoept? Zodra je dit doet, leert je baby dat er een reactie van jou komt als hij communiceert (huilt in dit geval). Dit zal hem stimuleren om dit een volgende keer weer zo te doen. En dat is precies wat je wilt!
Naast huilen, vindt je baby ook al snel andere manieren om te communiceren. Vanaf ongeveer 6 weken, zul je merken dat je baby naar jou lacht. In eerste instantie kan hij lachen naar iedereen, maar tegen een week of 6 kan hij dat gaan beperken tot zijn voornaamste opvoeders.

Laten huilen of niet?
Soms is het lastig om er precies achter te komen, waarom je baby huilt. Je baby moet jou leren kennen, maar jij zeker ook je baby. Je zult al snel doorkrijgen wat je baby met elk huiltje bedoelt.  Waarschijnlijk zul je merken dat het 'ik heb honger'-huiltje heel anders klinkt dan het 'ik heb een vieze luier'-huiltje.
Of je een baby soms moet laten huilen, lijkt een moeilijke vraag voor veel ouders. Je wilt hem niet verwennen, maar als er iets is, wil je hem natuurlijk troosten. Als stelregel kun je heel goed aanhouden dat je een baby eigenlijk niet kunt verwennen de eerste 6 maanden. Deze tijd heeft hij nodig om erop te gaan vertrouwen dat je komt als er iets is. Bovendien zal hij de eerste 6 maanden over het algemeen alleen huilen als er ook echt iets is. Vergeet daarbij niet dat huilen ook kan aangeven dat het je baby niet lukt om in slaap te vallen, dat hij buikkrampjes heeft of dat hij gewoon even geknuffeld wil worden.
Je baby even laten huilen, kan echter ook zeker geen kwaad. Sommige baby's huilen altijd even voor ze in slaap vallen. Je kunt aanhouden dat 10 minuten huilen mag. Daarna ga je even kijken, troosten en probeer je het opnieuw.

Interactie
Kind (6 maanden) ligt op een kleedje te kijken naar een ander kind (6 maanden). Steeds als het ene kindje wegkijkt, kijkt het andere kindje ook weg. Als ze weer terug kijken naar elkaar, beginnen ze allebei te lachen. Dit gaat een tijdje zo door.

Na die eerste 6 maanden wordt je baby slimmer. Hij gaat ontdekken dat huilen en aandacht krijgen bij elkaar horen. Vanaf 6 maanden mag je de tijd diie je je baby laat huilen af en toe best een beetje rekken, mits je zeker weet dat er niet echt iets is. Daarbij, huilen omdat je aandacht wilt, is niet verkeerd! Je baby kan nog niet praten en huilen is nog steeds zijn voornaamste communicatiemiddel. Aandacht krijgen, geknuffeld worden en liefde voelen, zijn naast eten en slapen, de voornaamste levensbehoeften van je baby. Aandacht geven, is een van de belangrijkste taken van jou als opvoeder. Denk dus niet te snel dat je baby 'zomaar' om aandacht vraagt. Aandacht vragen én krijgen, mag!
Als opvoeder zul je steeds beter worden in het ontdekken wat er met je baby is en wat er van jou wordt verwacht.
Daarnaast zul je gaan merken dat je baby ook andere manieren vindt om met jou te communiceren wat leidt tot steeds meer interactie tussen jou en je baby. Het lachen was al even genoemd. Wat wij vrijwel automatisch doen als een baby naar ons lacht, is terug lachen. Als een baby wat ouder wordt, zal hij ook weer gaan reageren op jouw lach. Na een paar maanden kun je zelfs al de eerste spelletjes met hem spelen, zoals 'kiekeboe'.

Intonatie en spiegelen
Naast lachen, is er nog iets wat wij volledig automatisch lijken te doen als we communiceren met onze baby. We gaan hoog en een beetje gek praten met onze baby. Waarom doen we dit eigenlijk? Dit is een mooi, bijna instinctief, automatisme en we moeten ook echt ons best doen om het anders te doen. Maar, dit is niet voor niets zo! Het blijkt dat baby's ons beter kunnen horen als wij zo raar en hoog praten. De manier van intoneren, de hoogte, onze gezichtsuitdrukking, ze zijn allemaal bedoelt om ervoor te zorgen dat onze baby ons zo goed mogelijk begrijpt.
Verder doen wij ook, bijna volautomatisch, onze baby na. Als hij een geluidje maakt, doen wij dit na en lachen we naar hem. Hiermee stimuleren wij zijn drang om te 'brabbelen'. Baby's krijgen zo ook door dat er op hen gereageerd wordt en leren zo over actie - reactie. Mijn neefje van 1,5 vindt het geweldig als hij in zijn handen klapt en wij doen dat dan na. Met z'n allen klappen we enthousiast in onze handen en hij kan er geen genoeg van krijgen! Dus, niet alleen doen wij onze baby na, onze baby doet ons ook graag na.

Benoemen
Veel ouders zijn erg bezig met het eerste woordje van hun kind. Wanneer gaat hij nu praten? Kan ik dat stimuleren? Elk brabbeltje wordt geïnterpreteerd als een mogelijk eerste woord. In de praktijk varieert het enorm wanneer een kind zijn eerste woordje zegt. Toch zijn er zeker wel manieren om de taalontwikkeling te stimuleren. Een van de voornaamste dingen die wij kunnen doen, is onze baby zo veel mogelijk 'omringen' met taal. Als je alleen met je baby thuis bent, is de kans groot dat je helemaal niet zo veel met hem 'praat'. Hij snapt jouw woorden toch niet... Toch? Nee, inderdaad de inhoud van wat jij zegt, zal hem nog niet zo veel doen, maar de manier waarop je iets zegt wel! Een goede manier van 'praten' met je baby is, naast het imiteren van zijn geluidjes, het benoemen van wat jij met hem doet en de emotie die je bij jouw baby ervaart: 'Ik haal je nu uit bed' 'Zullen we gaan aankleden?' Oh, je hebt een vieze luier. Zal ik die even verschonen?' 'Dat is niet zo leuk, he?' 'Moet je een beetje huilen?'
Door veel met je baby te praten, stel je hem steeds opnieuw gerust van het feit dat de handelingen die je met hem uitvoert, goed zijn. Daarnaast hoort je baby herhaaldelijk dezelfde woorden. Woorden die hij veel hoort, zal hij eerder gaan herhalen.
Een andere mooie bijkomstigheid van het benoemen van wat je doet, is dat je handelingen daardoor minder snel gaan. Je neemt meer de tijd, wat je baby ook meer rust geeft.
Waarom dit erg belangrijk is, zal in de volgende blog over communicatie met je dreumes aanbod komen.

Wil je dat ik een keer bij jou thuis kom om je hierbij te coachen? Dat kan! Kijk op www.parentingcompany.nl!